ساز ایرانی چیست؟
سازهای نواحی ایران شامل دو بخش میباشد:
-
بخش اول سازهای نواحی پارسی است که شامل جوغ، چوغرو، چاریگ، درک، انواع مختلف دایره و دف، انواع دهل و جره، انواع نقاره، تمبک محلی، کوزک، سنج انگشتی، کرب، کرنا، انواع مختلف سرنا،سفید مهره، انواع نی محلی، نی لبک، فلوت محلی، نی جفتو، فیقو، سوتک، ساخ نفیر، بلبون، چنگ، چنگ قوطی و یروتی است.
-
بخش دوم نیز شامل گزیدهای از سازهای نواحی سایر استانهای کشور است که اکثراً دارای قدمت قابل توجهی هستند؛ بهطوریکه حتی تعدادی از آنها جزء سازهای منسوخ شده به حساب میآیند.
انواع سازهای ایرانی و ساختمان آنها:
از نظر جنس سه نوع هستند:
- فلزی
- سفالی
- چوبی
از لحاظ نوع و شکل تولید صوت به سه گروه تقسیم میشوند:
- سازهای زهی مانند:
- زخمهای: تار، دوتار، سه تار ، عود (بربط)، تنبور، چگور، رباب، قانون، چنگ، دیوان
- کششی: کمانچه، قیچک، سرود
- زهی – کوبشی: سنتور
- سازهای بادی:فلوت، نی، قره نی، نی انبان، کرنا، بالابان، دوزله، سرنا، نفیر، دونیه، شمشال
- سازهای ضربی: دایره، دهل، تنبک، نقاره، سنج، طاس، دف